Z

Z perspektywy obrończej szczególnie ważne i cenne są te wypowiedzi sądów, które akcentują przede wszystkim wyjątkowy charakter tymczasowego aresztowania, zwłaszcza zaś w sprawach, w których trwa ono nieprzeciętnie długo, a zarazem na horyzoncie czasowym jawi się wobec podejrzanego wyrok skazujący.

Z doświadczenia procesowego wynika, że sądy niezwykle rzadko i niechętnie skłaniają się do zamiany tymczasowego aresztowania na nieizolacyjnie środki zapobiegawcze, gdy śledztwo ma charakter rozwojowy, jest zawiłe przedmiotowo i podmiotowo, prokurator przedstawia szereg czynności, które muszą zostać jeszcze przeprowadzone, a wobec podejrzanego zachodzi duże prawdopodobieństwo popełnienia zarzuconych mu czynów, w tym kierowania zorganizowaną grupą przestępczą. Sądy nie pochylają się dostatecznie wnikliwie nad kwestią zbyt długiego czasu trwania izolacji, a rozstrzyganie kolejnych prokuratorskich wniosków staje się formalnością.  Tymczasowe aresztowanie stanowi antycypację przyszłej kary pozbawienia wolności.

Z tej przyczyny, na szczególna uwagę i ogromną aprobatę zasługuje postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 8 kwietnia 2021 r. wydane w przedmiocie przedłużenia tymczasowego aresztowania, w którym Sąd dostrzegając z jednej strony okoliczności niekorzystne z punktu widzenia obrony, a więc właśnie duże prawdopodobieństwo popełnienia czynu i obawę matactwa wynikającą z zagrożenia zarzuconych podejrzanemu przestępstw, waży pewne racje i wskazuje, że „długotrwałość śledztwa i procesowej izolacji podejrzanego” przemawia za uznaniem, że także nieizolacyjne środki zapobiegawcze mogą stanowić gwarancję dalszego prawidłowego toku postępowania.

Sąd Apelacyjny zwraca uwagę – i choć jest to oczywiste, to nigdy dość podkreślania tych kwestii – że stosowanie tymczasowego aresztowania musi spełniać standardy rzetelnego procesu, które sprzeciwiają się długotrwałej izolacji podejrzewanego. Dezaprobata dla takiej praktyki, jak akcentuje Sąd w postanowieniu, wynika również z respektowania konstytucyjnej zasady proporcjonalności w ingerencję w prawa i wolności obywatelskie, a więc w prawo do wolności.

Najnowsze statystyki resortu sprawiedliwości dotyczące tymczasowego aresztowania wskazują, że w ostatnim czasie lawinowo rośnie liczba aresztowań oraz wydłuża się czas ich trwania. Również z tej perspektywy „głos rozsądku” jakim jest niniejszej postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu zasługuje na szerszą uwagę. 

Treść komentowanego postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu:

Zobacz również "Tymczasowe aresztowanie. Praktyczny przewodnik dla osadzonych, ich bliskich oraz obrońców" - nowatorska publikacja o stosowaniu i wykonywaniu tymczasowego aresztowania z praktycznego punktu widzenia, zawierająca niezbędne orzecznictwo oraz wzory pism procesowych oraz wzory pism do administracji Aresztu Śledczego.